Νέοι & Πολιτική Απραξία...

<<Μία από τις επιπτώσεις του να αρνείσαι να συμμετάσχεις στα πολιτικά ζητήματα, είναι ότι καταλήγεις να κυβερνάσαι από κατώτερους>>

Η παραπάνω φράση χαρακτηρίζει κυρίως τη νέα γενιά, η οποία για λόγους που θα εξηγήσουμε παρακάτω αποστρέφεται από την πολιτική και υιοθετεί το δρόμο της πολιτικής απραξίας και γενικότερα της μη ενασχόλησής της με την πολιτική.

Βιώνουμε μια δύσκολη περίοδο μέσα σε μια άλλη πραγματικότητα, το ενδιαφέρον των πολιτών, και, ειδικά, των νέων με τα κοινά περνάει ένα είδος κρίσης. Από τη στιγμή που επιλέγουμε τη λύση της μη συμμετοχής, οποιαδήποτε περίοδο και αν διανύουμε, η περιφρόνηση των πολιτών στα κοινά, συνήθως, συνεπάγεται με αδράνεια, απραξία, έλλειψη πολιτικής γνώμης. Όσο το ποσοστό αποστροφής στα κοινά αυξάνεται, τόσο, αντιστοίχως, πιο αδύναμη γίνεται η δημοκρατία μας, καθώς συρρικνώνεται, γιατί απευθύνεται σε λίγους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μεγαλώνουν τα προβλήματα, που αντιμετωπίζουμε, γιατί κανείς δε διεκδικεί τίποτα.

Μια διαχρονική φιλοσοφική άποψη σχετικά με το κύριο ερώτημα μας εξηγεί: Ας θεωρήσουμε ότι το πολιτικό σύστημα είναι ένας οργανισμός που ασθενεί και ο άνθρωπος τα ανοσοποιητικά του κύτταρα. Ο άνθρωπος που δε συμμετέχει στα κοινά, μετατρέπεται σε καρκινικό κύτταρο. Αντιθέτως, ο άνθρωπος που συμμετέχει, μάχεται για να αυξήσει τις πιθανότητες, ώστε να εξυγιανθεί σταδιακά ο οργανισμός και να θεραπευτεί.

Αρχικά, κάτω από μία δήθεν ιδεολογική αποστασιοποίηση υποθάλπεται η αποστροφή της συμμετοχής στα κοινά. Η συμμετοχή προϋποθέτει κόπο και προσπάθεια, παραίτηση ως ένα βαθμό από τον ατομικισμό. Τα σύγχρονα πρότυπα στηρίζονται στην υπερκατανάλωση,την ευκολία και το <<βόλεμα>>. Όλα περιστρέφονται γύρω από το << εγώ>> κι όχι του <<εμείς>>. Έτσι είτε καταλήγουμε στις <<στρατευμένες νεολαίες>>,όπου ο καθένας βιώνει την πολιτική προσπάθεια ως <<επένδυση καριέρας>>, είτε σε φαινόμενα πολιτικής απαξίωσης και αποχής. Ο λαϊκισμός και η αδιαφορία έχουν διεισδύσει τόσο βαθιά στην υποσυνείδητη κουλτούρα του μέσου ατόμου,που δύσκολα θα τολμήσει η πολιτεία να ρισκάρει την αφύπνιση του.

Στους λόγους της μη ενασχόλησης των νέων με τα κοινά θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και το γεγονός ότι οι ίδιοι οι νέοι δεν ενδιαφέρονται καν για την πολιτική. Ζούμε στην εποχή του θεάματος και της εικόνας. Η τηλεόραση έχει γίνει το μόνο μέσο διασκέδασης και ενημέρωσης,ειδικά για τους νέους ανθρώπους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ασχολούνται μόνο με ό,τι θεωρείται άξιο ασχολίας στα προγράμματα που παρακολουθούν, και μέσα απ' αυτά δεν είναι η πολιτική. 

Ακόμα και ο ίδιος ο πολιτικός χώρος δεν εμπνέει τους νέους να ασχοληθούν με αυτόν. Οι περισσότεροι είναι αρκετά συντηρητικοί, κι όσοι δεν είναι σε τόσο μεγάλο βαθμό είναι λαϊκιστές. Δεν υπάρχει κάποιος πολιτικός με όραμα και σχέδια τα οποία περιλαμβάνουν εμάς τους νέους μέσα σ' αυτά, ώστε να μας γοητεύσει και να ασχοληθούμε με την πολιτική. 

Η παρεχομένη παιδεία δεν υποστηρίζει τις αναπτυσσόμενες συνειδήσεις των νέων με τέτοιο τρόπο, ώστε να πάρουν αξιόλογες πολιτικές πρωτοβουλίες. Ο σκοπός των εκπαιδευτικών συστημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο κατατείνει στην επαγγελματική εξειδίκευση και στην μερική αδρανοποίηση της ανθρωπιστικής πλευράς της παιδείας, η οποία είναι και η σημαντικότερη. Αν και είναι αναγκαία η εκπαίδευση κατά εξειδικευμένο τρόπο, ώστε να υποβοηθηθεί η επαγγελματική αποκατάσταση του νέου, εν τούτοις μόνο η ανθρωπιστική παιδεία είναι σε θέση να δημιουργήσει ώριμους πολίτες. Ποιος δεν γνωρίζει τους μοιρολατρικούς αφορισμούς του τύπου ότι "τίποτα δεν μπορούμε να κάνουμε, όλα είναι κανονισμένα από τις μεγάλες δυνάμεις ή τα μεγάλα συμφέροντα"; Όντως, η αίσθηση ότι ο μεμονωμένος άνθρωπος δεν είναι σε θέση να επηρεάσει την ροή των γεγονότων ούτε να ελέγξει καταστάσεις, η εξέλιξη των οποίων είναι προδιαγεγραμμένη από τα σχέδια κάποιων άλλων, δένει τα χέρια σε πολλούς, οι οποίοι κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις θα ήταν δυνατόν να αναλάβουν δράση. Όμως, αυτή η άποψη δεν είναι ορθή και δεν ανταποκρίνεται στα πράγματα. Ακόμη και μια μοναδική ιδέα είναι σε θέση από μόνη της να αλλάξει τον κόσμο, αν γίνει αποδεκτή από τους άλλους. Άλλωστε, η συλλογική προσπάθεια είναι εκείνη, η οποία εξασφαλίζει την αποτελεσματικότητα της πολιτικής δράσεως. 

Η σύγχρονη αντιπροσωπευτική Δημοκρατία, σε αντιδιαστολή προς την αρχαία άμεση Δημοκρατία, περιορίζει κατ' εξοχήν τις ουσιαστικές ευκαιρίες ενασχολήσεως με την πολιτική σε υψηλό επίπεδο. Στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία οι πολίτες εναλλάσσονταν σε ορισμένα δημόσια αξιώματα δια κλήρου, συμφώνως προς την προϋπόθεση ότι όλοι οι πολίτες είναι όχι μόνο ίσοι ως προς τα δικαιώματα, αλλά και ισάξιοι. Εν τούτοις, η εκτελεστική εξουσία ήταν αιρετή κατ' έτος και παρ' ότι όλοι οι πολίτες είχαν την δυνατότητα να αγορεύσουν ενώπιον της εκκλησίας του δήμου και να είναι υποψήφιοι, ήταν συχνό το φαινόμενο, το οποίο υφίσταται ακόμα και στις ημέρες μας, της συχνής επανεκλογής κάποιου συγκεκριμένου πολιτικού ανδρός. Κατά την αρχαιότητα το φαινόμενο αυτό είχε τον χαρακτήρα της ελευθέρας επιλογής του αξίου, αρίστου και καταλλήλου ηγέτου. Στην σύγχρονη εποχή το φαινόμενο έχει τον χαρακτήρα της αρίστης εκμεταλλεύσεως των πολιτικών πόρων, καθώς και των ευκαιριών που δημιουργούνται μέσα στα γρανάζια ενός πολιτικο-οικονομικο-κοινωνικού συστήματος, τα συμφέροντα του οποίου δεν συνταυτίζονται πλήρως προς τα ευρύτερα συμφέροντα της κοινωνίας, προς το κοινό συμφέρον. Η εκμετάλλευση αυτή των διαθεσίμων πολιτικών πόρων, όπως είναι φυσικό, επιτυγχάνεται εκ μέρους ενός φιλοδόξου προσώπου, του οποίου οι φιλοδοξίες δεν αποκλείεται να είναι εντελώς θεμιτές. Όμως, οι ευκαιρίες δεν είναι τω όντι ίσες εκ των προτέρων, όπως θα επιθυμούσε κάθε λογικός δημοκρατικός πολίτης, με αποτέλεσμα να είναι συνηθισμένο φαινόμενο η εκλογή αναξίων, ανικάνων ή ακαταλλήλων προσώπων σε διάφορες δημόσιες θέσεις.

Πολλοί νέοι σε μια αγωνιώδη προσπάθεια για επιβίωση και προκοπή, δεν έχουν διαθέσιμο χρόνο για να ασχοληθούν με την πολιτική. Παλαιότερα οι έντονες ιδεολογικές διαφοροποιήσεις λόγω της ύπαρξης αντιπάλων ιδεολογιών και το όραμα της σοσιαλιστικής κοινωνίας κινητοποιούσαν μεγάλες μάζες προς την πολιτική δραστηριότητα. Απ' αυτήν την κινητοποίηση ήταν δυνατόν να παρουσιασθούν πολλοί φερέλπιδες πολιτικοί. Σήμερα, όμως, τα ιδεολογικά σύνορα έχουν πέσει και το όραμα της σοσιαλιστικής κοινωνίας έχει ξεθωριάσει για αντικειμενικούς λόγους.

Ωστόσο όλοι αυτοί οι λόγοι δεν δύναται να αντιπροσωπεύσουν στο σύνολο τους όλους τους νέους. Γιατί παρ όλες τις αντίξοες συνθήκες που βιώνει η κοινωνία μας, υπάρχει και η άλλη μεριά των νέων. Οι νέοι, δηλαδή, που έχουν πολιτική συνείδηση, προτάσεις, ιδέες και γνώσεις πάνω στα πολιτικά δρώμενα της χώρας και γενικότερα του κόσμου. Νέοι που πιστεύουν στην αναγκαιότητα ανατροπής παλαιών ιδεών και νοοτροπιών, όπως για παράδειγμα το να αντικατασταθεί η <<πελατεία>> με σκεπτόμενους υποστηρικτές. Έχοντας ως αξίες τους τον ενεργό πολίτη που μάχεται, διεκδικεί, οραματίζεται, στοχεύει και πετυχαίνει. Στον πολίτη που συγκρούεται με το κατεστημένο, τη διαφθορά και την διαπλοκή. Πιστεύουμε στους πολίτες που συμβάλλουν στη μεγάλη αλλαγή,τη διαφάνεια, την ανάπτυξη, στο κράτος πρόνοιας, τη δημοκρατία. 

Δεν μπορείς να ανακαλύψεις νέους ωκεανούς, εάν δεν έχεις το κουράγιο να χάσεις την ακτή από τα μάτια σου.